محتواى سوره لقمان
مشهور و معروف میان مفسران این است که این سوره در مکه نازل شده گر چه
بعضى مانند شیخ طوسى در تبیان ، اندکى از آیات این سوره را مانند آیه چهارم
که سخن از نماز و زکات مى گوید، و یا مانند فخر رازى که علاوه بر این آیه
آیه 27 را که از علم وسیع پروردگار بحث مى کند استثناء کرده اند، ولى دلیل
روشنى براى این استثناها وجود ندارد، چرا که نماز و زکات (البته زکات به
صورت کلى ) در مکه نیز وجود داشته است ، و داستان شرح وسعت علم پروردگار
نیز چیزى نیست که نشانه مدنى بودن در آن باشد.
بنابراین سوره لقمان به
حکم مکى بودن مشتمل بر محتواى عمومى سوره هاى مکى است ، یعنى پیرامون عقاید
اساسى اسلامى مخصوصا مبدء و معاد و همچنین نبوت بحث مى کند.
به طور کلى محتواى این سوره در پنج بخش خلاصه مى شود:
بخش اول بعد از ذکر حروف مقطعه اشاره به عظمت قرآن و هدایت و رحمت بودن آن
براى مؤ منانى که واجد صفات ویژه هستند مى کند، و در نقطه مقابل ، سخن از
کسانى مى گوید که در برابر این آیات آنچنان سرسختى و لجاجت نشان مى دهند که
گوئى گوشهایشان کر است ، علاوه بر این سعى دارند با ایجاد سرگرمیهاى
ناسالم دیگران را نیز از قرآن منحرف نمایند.
بخش دوم از نشانه هاى خدا
در آفرینش آسمان و بر پا داشتن آن بدون هیچگونه ستون ، و آفرینش کوهها در
زمین ، و جنبندگان مختلف ، و نزول باران