تفسیر نمونه جلد 17 صفحه 44


1 لقمان که بود؟
نام لقمان در دو آیه از قرآن در همین سوره آمده است ، در قرآن دلیل صریحى بر اینکه او پیامبر بوده است یا تنها یک فرد حکیم ، وجود ندارد، ولى لحن قرآن در مورد لقمان ، نشان مى دهد که او پیامبر نبود، زیرا در مورد پیامبران سخن از رسالت و دعوت به سوى توحید و مبارزه با شرک و انحرافات محیط و عدم مطالبه اجر و پاداش و نیز بشارت و انذار در برابر امتها معمولا دیده مى شود، در حالى که در مورد لقمان هیچیک از این مسائل ذکر نشده و تنها اندرزهاى او که به صورت خصوصى که با فرزندش ‍ بیان شده - هر چند محتواى آن جنبه عمومى دارد - آمده است ، و این گواه بر این است که او تنها یک مرد حکیم بوده است .
در حدیثى که از پیامبر گرامى اسلام (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) نیز نقل شده چنین مى خوانیم : حقا اقول لم یکن لقمان نبیا، و لکن کان عبدا کثیر التفکر، حسن الیقین ، احب الله فاحبه و من علیه بالحکمة ... «به حق مى گویم که لقمان پیامبر نبود، ولى بنده اى بود که بسیار فکر میکرد، ایمان و یقینش عالى بود، خدا را دوست مى داشت ، و خدا نیز او را دوست داشت ، و نعمت حکمت بر او ارزانى فرمود...».
در بعضى از تواریخ آمده است که لقمان غلامى سیاه از مردم سودان مصر بود، و با وجود چهره نازیبا، دلى روشن و روحى مصفا داشت ، او از همان آغاز به راستى سخن مى گفت ، و امانت را به خیانت نمى آلود، و در امورى که مربوط به او نبود دخالت نمى کرد.
بعضى از مفسران احتمال نبوت او را داده اند ولى چنانکه گفتیم هیچ دلیلى