تفسیر نمونه جلد 17 صفحه 32

نکنند، بعلاوه این تعبیر نشان مى دهد که نزول باران و پرورش گیاهان مورد توجه خاصى بوده است .
این آیه بار دیگر به «زوجیت در جهان گیاهان» اشاره مى کند که آن نیز از معجزات علمى قرآن است ، چرا که در آن زمان ، زوجیت (وجود جنس نر و ماده ) در جهان گیاهان بطور گسترده ثابت نشده بود، و قرآن از آن پرده برداشت (شرح بیشتر پیرامون این مساله را مى توانید در جلد 15 ذیل آیه 7 سوره شعراء مطالعه فرمائید).
ضمنا توصیف زوجهاى گیاهان به «کریم» اشاره به انواع مواهبى است که در آنها وجود دارد.
بعد از ذکر عظمت خداوند در جهان آفرینش ، و چهره هاى مختلفى از خلقت روى سخن را به مشرکان کرده و آنها را مورد باز خواست قرار مى دهد، مى گوید: «این آفرینش خدا است ، اما به من نشان دهید معبودانى که غیر او هستند چه چیز را آفریده اند»؟! (هذا خلق الله فارونى ما ذا خلق الذین من دونه ).
مسلما آنها نمى توانستند ادعا کنند هیچیک از مخلوقات این جهان مخلوق بتها هستند، بنابر این آنها به توحید خالقیت معترف بودند، با اینحال چگونه مى توانستند شرک در عبادت را توجیه کنند، چرا که توحید خالقیت دلیل بر توحید ربوبیت و یگانگى مدبر عالم ، و آنهم دلیل بر توحید عبودیت است .
لذا در پایان آیه ، عمل آنها را منطبق بر ظلم و ضلال شمرده مى گوید: «ولى ظالمان در گمراهى آشکارند» (بل الظالمون فى ضلال مبین ).
مى دانیم «ظلم» معنى گسترده اى دارد که شامل قرار دادن هر چیز در غیر