پسرم
دنیا دریایى است عمیق ، که دانشمندانى بسیار در آن هلاک شدند، و چون چنین
است تو کشتى خود را در این دریا از ایمان بساز، و بادبان آن را از توکل
قرار ده ، و آذوقه اى از تقواى خدا در آن ذخیره کن ، اگر نجات یافتى ، به
رحمت خدا یافته اى و اگر هلاک شدى به گناهانت شده اى
پسرم اگر طفل
صغیرى را در کودکى ادب کنى ، تو را در بزرگى سود مى رساند و تو از آن
بهرمند شوى ، و معلوم است کسى که براى ادب ارزشى قائل است ، نسبت به آن
اهتمام مى ورزد، و کسى که بدان اهتمام بورزد نخست راه بکار بستنش را مى
آموزد و کسى که مى خواهد راه تادیب را بیاموزد، سعى و کوشش بسیار مى شود، و
کسى که سعى و کوشش را در طلب آن بسیار کرد قدم قدم به نفع آن بر مى خورد، و
آن را عادت خود قرار مى دهد
آرى خواهى دید که تو خود جانشین گذشتگان
خود شده اى ، و از جانشین خودت سود مى برى ، و هر صاحب رغبتى به تو امید مى
بندد، که از ادبت چیزى بیاموزد، و هر ترسنده اى از صولتت هراسناک مى شود
زنهار، که به خاطر بدست آوردن و طلب غیر علم و ادب ، در طلب ادب دچار
کسالت نشوى ، و اگر در امر دنیا شکست خوردى ، زنهار که در امر آخرت مغلوب
نشوى ، و بدان که اگر طلب علم از تو فوت شود، در امر آخرتت شکست خورده اى ،
و در روزها و شبها و ساعتهایت بهره اى بگذار براى طلب علم ، براى اینکه
عمر گرانمایه را هیچ چیز چون ترک علم ضایع نمى کند
و مبادا که هرگز با
اشخاص لجوج در افتى ، و هرگز با مردى فقیه جدال مکن ، و هرگز با صاحب
سلطنتى دشمنى مورز، و با هیچ ستمگرى سازگارى و دوستى مکن ، و با هیچ فاسقى
برادرى مورز، وبا هیچ متهمى رفاقت مکن ، و علم خود را مانند پولت گنجینه کن
، و بهر کس و ناکس عرضه مدار
پسرم از خداى عزوجل آنچنان بترس که اگر
در قیامت نیکیهاى همه نیکان جن و انس را داشته باشى باز ترس آن داشته باشى
که عذابت کند، و از خداامید رحمت داشته باش آنچنان که اگر در روز قیامت
تمامى گناهان جن و انس را داشته باشى ،